Main Menu

Tłuszcze nasycone i wielonienasycone - stare dane, nowe wnioski

Podważenie powszechnych opinii o znaczeniu tłuszczów w diecie.

W BMJ opublikowano pracę, która z pewnością wzbudzi wielkie dyskusje nie tylko w środowiskach medycznych. Jest ona podważeniem obowiązującej teorii o związkach tłuszczów w diecie z chorobami sercowo-naczyniowymi.

Zgodnie z tą teorią zastąpienie tłuszczów nasyconych tłuszczami roślinnymi o dużej zawartości kwasu linolowego (wielonienasycony kwas tłuszczowy typu omega-6) zmniejszy odkładanie złogów cholesterolu w tętnicach, zwolni rozwój miażdżycy, zmniejszy częstość zdarzeń sercowo-naczyniowych oraz poprawi rokowanie.

Tłuszcze nasycone i wielonienasycone vegamedicaBadania randomizowane wykazały, że zamiana tłuszczów nasyconych na nienasycone redukuje stężenie cholesterolu, a w badaniach obserwacyjnych stężenie cholesterolu koreluje z  ryzykiem sercowo-naczyniowym, tym niemniej nie ma badań dokumentujących związek przyczynowy, tj. wpływ zmiany tłuszczów w diecie na rokowanie.

Badacze z National Institutes of Health z USA dokonali ponownej analizy badań poświęconych temu zagadnieniu.

Badanie Minnesota Coronary Experiment (MCE) przeprowadzone w latach 1968-73 było największą i najbardziej metodologicznie rygorystyczną próbą.  9570 pensjonariuszy domów opieki (co pozwoliło na kontrolę spożywanych posiłków) obserwowano przez okres do 4,5 roku. Porównywano dietę tradycyjną z dietą, w której tłuszcze zwierzęce zastąpiono olejem kukurydzianym. W przypadku zgonu prowadzono badania autopsyjne.

W  opublikowanych w 1989 r. częściowych wynikach, mimo obniżenia stężenia cholesterolu całkowitego z 207 mg/dl do 175 mg/dl, nie stwierdzono różnic pomiędzy grupami odnośnie rokowania.

Obecnie dokonano ponownej, pogłębionej analizy zebranych w badaniu danych. A o to wnioski:

  • W analizie regresji Coxa stwierdzono wzrost ryzyka zgonu z wszystkich przyczyn o 22%! (P<0.001) na każde obniżenie cholesterolu całkowitego o 30 mg/dL (0.78 mmol/L).
  • Nie wykazano korzyści z interwencji dietetycznej w zakresie rozwoju miażdżycy czy częstości zawału.

 

Badanie MCE nie jest wyjątkiem. Dokonana w 2013 r. analiza badania Sydney Diet Heart Study (SDHS, 1966-73) wykazała wzrost śmiertelności z powodu choroby wieńcowej i  z wszystkich przyczyn w grupie interwencji dietetycznej. Natomiast w łącznej metaanalizie 5 badań (n=10 808) nie wykazano wpływu zmiany tłuszczów nasyconych na wielonienasycone na zgony z powodu choroby wieńcowej (ryzyko względne 1.13, 0.83-1.54) i zgony z wszystkich przyczyn (1.07, 0.90-1.27).

Zdaniem autorów nowa analiza badania MCE uzupełnia rosnącą liczbę doniesień sugerujących, że niekompletna wcześniejsza publikacja wyników przyczyniła się do przewartościowania korzyści i niedoszacowania potencjalnego ryzyka związanego z zastępowaniem tłuszczów nasyconych tłuszczami roślinnymi bogatymi w kwas linolowy.

W  opinii autorów przyjmowane z pożywieniem związki wchodzą w złożone reakcje biochemiczne. Mimo, że tradycyjna hipoteza lipidowa (diet-heart hypothesis) jest podważana, rodzaj przyjmowanego pożywienia ma niewątpliwie krytyczne znaczenie w patogenezie wielu chorób.

Tym niemniej, nasze rozumienie tych zależności pozostaje mocno ograniczone. 

Przykład hipotezy lipidowej pokazuje, że w badaniach nad żywieniem nie należy przykładać nadmiernej wagi do markerów pośrednich.

 

Christopher E Ramsden i wsp. Re-evaluation of the traditional diet-heart hypothesis: analysis of recovered data from Minnesota
Coronary Experiment (1968-73). BMJ 2016;353:i1246 (dostępny pełen tekst)
Na podstawie: BMJ, 12 kwietnia 2016
Telefony kontaktowetel. (0−22) 632−15−14,
tel. (0−22) 632−16−14
Napisz do nasvegamedica@vegamedica.pl

ul. Szymczaka 5
wejście z rogu
ul. Kasprzaka i Bema