Najczęstszą przyczyną choroby jest zakażenie wirusowe. Wyniki posiewów bakteriologicznych są zazwyczaj ujemne. Pomimo to warto pamiętać, że rzadka przyczyna ostrego zapalenia oskrzeli, Bordetella pertussis, jest odpowiedzialna za 13-32% przypadków przedłużającego się kaszlu.
Obraz kliniczny pierwszych dni ostrego zapalenia oskrzeli nie różni się od zwykłej ostrej infekcji górnych dróg oddechowych. W późniejszym okresie głównym objawem jest przedłużający się kaszel, niekiedy produktywny i "ropny" (co nie informuje o czynniku etiologicznym), któremu może towarzyszyć pogorszenie parametrów czynności płuc i utrzymująca się nawet przez 5-6 tygodni nadwrażliwość oskrzeli. Kaszel, pod nieobecność gorączki, tachykardia i tachypnoe, brak rzężeń nad płucami oraz kontakt z chorym na infekcję dróg oddechowych w wywiadach, są wystarczające do postawienia rozpoznania ostrego zapalenia oskrzeli. Wyjątkiem jest kaszel u starszych osób, u których może on odpowiadać skąpoobjawowemu zapaleniu płuc. Szybkie, "przyłóżkowe" testy diagnostyczne nie zyskały powszechnej aprobaty i nie powinny być rutynowo stosowane w diagnostyce ostrego zapalenia oskrzeli.
Korzyść ze stosowania antybiotyków w leczeniu empirycznym jest co najwyżej mierna. Wytyczne American College of Physicians nie zalecają stosowania antybiotyków przy niepowikłanym zapaleniu oskrzeli, niezależnie od długości utrzymywania się kaszlu. Dane na temat skuteczności beta - agonistów w leczeniu kaszlu są sprzeczne. W praktyce, w przypadku przejawów duszności można podjąć próbę zastosowania wziewnych steroidów. Skuteczność mukolityków i leków przeciwkaszlowych nie została potwierdzona.